ایران سرزمینی است پهناور و دارای زیست بوم‌های مختلفی می باشد. رشته‌کوه‌های البرز در شمال با جنگل‌های انبوه و رود های خروشانش، رشته‌کوه‌های زاگرس در غرب با جنگل‌های بلوط و سپیدار به همراه آب و هوای بیابانی در شرق و همچنین وجود دو دریای مازندران و خلیج‌فارس با رودهای خروشانی که به آن‌ها می‌ریزند با دریاچه‌های بزرگ و تالاب‌های پرآب و … باعث شده است تا گونه های حیوانی زیادی در ایران وجود داشته باشد. اگرچه در سال‌های اخیر به علت تغییر اقلیم ها، برخی از این زیست‌بوم ها دچار تحولاتی شده‌اند ولی تنوع گونه های حیوانی ایران همچنان بسیار بالا می باشد. در ادامه این مقاله، قصد داریم در مورد این متنوع بودن این گونه ها صحبت کنیم:
کدام گونه های حیوانی در ایران شاخص هستند؟
از میان گونه های حیوانی ایران قوچ، میش، بز، کل، آهو و جبیر ازجمله محبوب‌ترین حیوانات برای شکارچیان و از گونه های شاخص می باشند. بر اساس سرشماری که سازمان حفاظت محیط‌زیست در سال 1394 انجام داد، در سراسر ایران تعداد 51 هزار و 803 رأس بز و کل، تعداد 72 هزار و 971 رأس قوچ و میش، تعداد 17 هزار و 517 آهو و تعداد 2 هزار و 289 رأس جبیر ساکن هستند.
به گفته ی این سازمان این سرشماری به کمک نیروهای داوطلب محلی، شکارچیان و تشکل های مردمی صورت گرفته و آمار پایه برای این گونه های جانوری شاخص است. سرشماری این گونه های حیوانی به این علت انجام‌گرفته که مورد توجه گونه های حیوانی گوشت خوار قرار دارند و همچنین مورد توجه شکارچیان مجاز و غیرمجاز هستند.
پرندگان از دیگر گونه های حیوانی در ایران
یکی دیگر از گونه های حیوانی که در ایران دارای حضور چشمگیری هستند، پرندگان می باشند. آمار دقیقی از تعداد این پرندگان در دسترس نیست، چون که تعداد زیادی از آن‌ها پرندگان مهاجر هستند که سالانه به تالاب ها و دریاچه های ایران مهاجرت می‌کنند و با تغییر فصل مجددا باز می‌گردند.
نکته ی مهمی که در مورد پرندگان مهاجر وجود دارد آن است که سالانه تعداد زیادی از این پرندگان در کشور مورد شکار قرار می گیرند. اگرچه آمار آن چنان دقیقی وجود ندارد ولی بر اساس گفته‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست سالانه نزدیک به یک میلیون پرنده مهاجر در ایران شکار می‌شوند که رقم بسیار بالایی به شمار می‌رود.
این در حالی است که طبق همین آمارهای غیررسمی ادعا می‌شود سالانه نزدیک پنج میلیون پرنده مهاجر وارد کشور و تالاب‌های ایران می‌شوند و نکته ی دیگر آن است که متاسفانه برخی از دریاچه ها و تالاب های کشور طی سالیان گذشته خشک شده و شاهد آن هستیم که پرندگان مهاجر دیگر به این مناطق وارد نمی‌شوند.
در مورد تعداد کل پرندگان ایران، طبق آمار موجود، در حدود 517 گونه پرنده در ایران وجود دارد که این گونه ها متعلق به 80 خانواده بوده و در 10 راسته دسته‌بندی می‌شوند و از این میان در حدود 320 گونه در ایران ساکن هستند و مابقی گونه های مهاجرند که مهاجرتشان به‌صورت عبوری یا سکونت زمستانه است. از پرنده‌هایی که ساکن ایران هستند، برخی از گونه ها (در حدود 20 گونه) در معرض خطر انقراض قرار دارند که در این بین می‌شود به درنای سیبری، بالابان، خروس کولی شکم سیاه، پلیکان خاکستری، کورکور حنایی، اردک سر سفید، پرندگان شکاری و … اشاره نمود.
گونه های در معرض خطر انقراض ایران
در ایران گونه های حیوانی زیادی وجود دارند که در معرض انقراض هستند. انقراض گونه های حیوانی به این دلیل اهمیت دارد که می‌تواند موجب تغییر در زیست‌بوم آن مناطق شود. در سال‌های اخیر شیر ایرانی و ببر مازندران منقرض شدند و امروزه یکی از مهم‌ترین گونه های درخطر انقراض یوزپلنگ ایرانی است. طبق آمار های منتشر شده رسمی امروزه تنها شصت قلاده از یوز ایرانی باقی‌مانده است.
پلنگ ایرانی نیز یکی دیگر از گونه های حیوانی در خطر انقراض است. زیستگاه این گونه علاوه بر ایران شامل ارمنستان، ترکیه، کردستان عراق، تاجیکستان و مناطق همسایه نیز می‌باشد و لازم است بدانید، پلنگ ایرانی طبق گفته سازمان جهانی حفاظت از حیوانات درخطر انقراض هست.
گربه ی پالاس نام گونه در حال انقراض دیگری در ایران است که این حیوان بیشتر در نواحی مشهد، سرخس، ییلاق شاهرود و ساحل رود ارس دیده شده است. ظاهری شبیه گربه‌های اهلی معمولی دارد با موهایی پرتر و مایل به سفید. موهای پرپشتش به این دلیل است که در نواحی سردسیر زندگی می‌کند و گوش هایش نیز کوتاه تر از گربه های معمولی است تا بتواند راحت تر استتار کند.
گوزن زرد ایرانی نیز از گونه های حیوانی در حال انقراض در ایران است ولی تعداد دقیقی از گوزن های زرد ایرانی در دست نیست و این حیوان پیش از این در اطراف دریاچه ارومیه و دشت ارژن زندگی می‌کرد. روباه‌های ایران، روباه ها دارای گونه های مختلفی هستند. در این میان، 3 گونه از روباه های ایران در معرض خطر انقراض قرار دارند که نامهای آن‌ها روباه بلانفورد یا شاه روباه، روباه ترکمنی یا کرساک و روباه شنی یا روپل است. زیستگاه هر کدام از این سه گونه بسته به ویژگی‌های جسمی‌شان متفاوت است ولی نقطه ی مشترک هر سه آن است که درخطر انقراض به سر می‌برند.
منبع: تارگتینو